Nieuws
Privacy in de keten
Op 5 juni gaf Mr. Jolanda J.A. van Boven een online interactieve lezing waarbij ze inzichten deelde over de verantwoordelijkheden van samenwerkingspartners in de jeugdhulp. Jeugdzorgprofessionals, jeugdbeschermers, jongerenwerkers en beleidsmedewerkers staan de komende tijd weer voor verschillende transformatieopdrachten. Dit vraagt om samenwerking tussen professionals op verschillende leefgebieden; samenwerking vereist ook het uitwisselen van informatie. Enkele vragen die dan naar boven komen zijn; Wat te doen met privacywet (AVG)? Hoe zit het met beroepsgeheim? Wat zijn de voorwaarden en mogelijkheden? Relevante vragen waar Mr. van Boven met haar jarenlange ervaring wel antwoord op weet.
Integrael-samenwerken
Mr. Jolanda van Boven is gespecialiseerd in gezondheidsrecht en heeft een expertise op het gebied van privacywet en regelgeving in multidisciplinaire en netwerksamenwerking. Dat laatste staat centraal in deze lezing. Een jeugdhulpmedewerker werkt namelijk nooit alleen aan een casus, meerdere partijen zijn betrokken en het belang van juiste informatie-uitwisseling en samenwerking is groot. Volgens Mr. van Boven kan je de samenwerking zien als het bakken van een cake; als we samen een cake willen bakken en we komen allemaal met ons eigen recept, werkt dat niet. Om deze reden is het idee van integraele-samenwerking in het leven geroepen. Eén cake, één recept en zo ook één gezin, één plan. Om dit te realiseren vindt er veel informatie-uitwisseling plaats tussen zorgverleners waarbij het onderscheid tussen need-to-know en nice-to-know soms niet duidelijk te onderscheiden is maar wel de basis vormt voor een veilige transfer van gegevens.
AVG en toestemming
Het waarborgen van de AVG kan een worsteling zijn voor veel zorgverleners. Volgens Mr. van Boven dien je jezelf altijd af te vragen; wat is de functie van het delen van informatie met andere? Het antwoord op die vraag dient in de trant te zijn van het leveren van afgestemde, multidisciplinaire zorg. De dominante denklijn in de zorg is vaak dat het delen van informatie schending is van de privacy. Een denkwijze die noodzakelijk is om los te laten, volgens Mr. van Boven, want bescherming van de persoonlijke levenssfeer kan soms alleen maar als er informatie wordt gedeeld. Bij het maken van de keuze om informatie te delen heb je twee bronnen in je dagelijks werktas; je eigen expertise en de wetten en regels. Het is belangrijk om de AVG-wet hierin te zien als wind in de zeilen en niet als drempel.
Tijdens de lezing kwamen er vragen voorbij over het verkrijgen van toestemming aan cliënten om gegevens te mogen delen. “De regels van de AVG zijn hetzelfde als ons verkeer, er zijn hoofdrijbanen en vluchtstroken. Als je op de hoofdrijbaan kan rijden ga je niet eerst de vluchtstrook op.” aldus Mr. van Boven. In andere woorden, als jij als zorgverlener met jouw eigen expertise en de kennis over de wetten en regels tot de conclusie komt dat het delen van informatie noodzakelijk is voor het zorgtraject van het kind ga je niet eerst een omweg maken. Wel is verslaglegging heel belangrijk, er moet gerapporteerd worden waarom er vooraf bijvoorbeeld niet is overlegd met ouders en/of betrokkenen en wat het belang is geweest van het delen van de informatie. Een misconceptie die veel voorkomt in de zorg is dat de cliënt regiehouder is van zijn/haar dossier. De hulpverlener is de regiehouder van het dossier, de cliënt heeft medebeheersrecht. Denk hierbij aan inzage van het dossier en eventuele correcties. Het betrekken van ouders en/of betrokken bij keuzes wordt wel aangeraden en de vrijheid om gegeven toestemming weer in te trekken moet worden gewaarborgd.
Conclusie
Integrael-samenwerken zorgt voor een beter en sneller zorgtraject voor cliënten, met kennis over de AVG-wet sta je als jeugdzorgprofessional sterker in je schoenen en weet je wanneer en welke informatie gedeeld mag worden. Blijf je keuzes verantwoorden en ga het dialoog aan met ouders en/of betrokkenen. Soms is het in het belang van een kind om de bezwaren van ouders aan de kant te laten. Als zij niet willen dat er informatie wordt gedeeld of dat er een bepaalde instantie wordt ingeschakeld, maar het is een noodzakelijke stap in het bevorderen van het zorgtraject, mag je het doen zonder toestemming mits er sprake is van verslaglegging. Maak doordachte keuzes die verantwoord kunnen worden middels dossiervorming. Wijsheid achteraf heb jij niks aan, de rechter ook niet.
